Jak co roku 27 grudnia, ale po raz pierwszy w nowej sytuacji prawnej obchodziliśmy w Pile rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, tym razem jako święto państwowe – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
Na obchody złożyło się kilka elementów – złożenie przez delegację Szkoły Podstawowej nr 5 wiązanki kwiatów na dworcu kolejowym przy tablicy upamiętniającej przejazd przez nasze miasto Józefa Piłsudskiego oraz Ignacego Jana Paderewskiego.
Delegacja złożona z zastępcy Prezydenta Miasta Piły, Beaty Dudzińskiej, przewodniczącej Rady Miasta Piły, Marii Kubicy oraz prezesa naszego Koła, Jana Ryszarda Garbarczyka wraz z członkami zarządu Koła, Marianem Praczykiem i Janem Balcerzakiem złożyła kwiaty pod tablicą upamiętniającą Radę Ludową przy ul. Śródmiejskiej.
Gówna miejska uroczystość odbyła się tradycyjnie przy pamiątkowym obelisku na Skwerze 100-lecia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 gromadząc mimo mrozu liczne poczty sztandarowe, delegacje organizacji i stowarzyszeń, mieszkańców Piły. Delegacje złożyły pod obeliskiem wieńce i wiązanki kwiatów. Udział kompanii honorowej Wojska Polskiego z Wałcza, apel pamięci i salwa honorowa zdecydowanie podniosła rangę uroczystości.
Krótkie wystąpienia wygłosili zastępca Prezydenta Miasta Piły, Beata Dudzińska oraz prezes naszego Koła, Jan Ryszard Garbarczyk.
Jan Balcerzak
Apel Pamięci przedstawiony przez kpt. Macieja Sarnowskiego:
APEL PAMIĘCI
odczytany w dniu 27 grudnia 2021 roku
w 103. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego
BOHATEROWIE WALK O NIEPODLEGŁOŚĆ I GRANICE RZECZYPOSPOLITEJ!
MIESZKAŃCY PIŁY I WIELKOPOLSKI!
ŻOŁNIERZE WOJSKA POLSKIEGO!
RODACY!
W Narodowym Dniu Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, w 103. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego, stajemy pod tablica upamiętniającą Powstańców Wielkopolskich, symbolu walki i poświęcenia, dla Ojczyzny, aby przywołać bohaterów powstańczego zrywu, którzy ofiarą krwi i życia potwierdzili, że „Jeszcze Polska nie zginęła…”.
Wołam wszystkich rodaków, którzy z niezłomną wolą i uporem dążyli do odzyskania niepodległości, pokazując światu, że miejsce Wielkopolski – kolebki Państwa Polskiego jest w granicach Rzeczypospolitej.
Przywołuję wszystkich żołnierzy – powstańców wielkopolskich, którzy utorowali drogę do niepodległości Ojczyzny.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wzywam działaczy społecznych i przywódców ludności polskiej w zaborze pruskim, a wśród nich: księdza Stanisława ADAMSKIEGO, Wojciecha KORFANTEGO, Adama POSZWIŃSKIEGO i Władysława SEYDĘ.
Przywołuję Ignacego Jana PADEREWSKIEGO, który stał się symbolem walki o odzyskanie niepodległości przez Polskę.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Przywołuję do nas poległych w walce żołnierzy Powstania Wielkopolskiego, dla których najwyższą wartością była wierność Ojczyźnie.
Wzywam: Franciszka RATAJCZAKA, Antoniego ANDRZEJEWSKIEGO i Jana MERTKĘ, którzy jako pierwsi polegli 27 grudnia 1918 roku w powstańczym zrywie.
STAŃCIE DO APELU!
POLEGLI NA POLU CHWAŁY!
Wołam dowódców Powstania Wielkopolskiego – generałów: Stanisława TACZAKA i Józefa DOWBOR – MUŚNICKIEGO oraz dowódców frontów, powstańczych okręgów wojskowych i pododdziałów, a wśród nich:
– gen. dywizji Kazimierza GRUDZIELSKIEGO – dowódcę frontu północnego,
– pułkownika Władysława WAWRZYNIAKA – dowódcę frontu południowego,
– podpułkownika Bernarda ŚLIWIŃSKIEGO – dowódcę frontu południowo – zachodniego,
– podpułkownika Kazimierza ZENKTELERA – dowódcę frontu zachodniego
– podpułkownika Zdzisława Orłowskiego – dowódcę Odcinka Nadnoteckiego
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wzywam uczestników walk powstańczych w Poznaniu, bitwy o Wysoką, walk pod Radwankami, wzdłuż linii Noteci, Czarnkowem, Chodzieżą, Rydzyną, Szubinem, Żninem, Kamionną, Rynarzewem, Zamościem, Wielkim Grójcem oraz wielu innych akcji bojowych na ziemi wielkopolskiej.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wzywam Powstańców Wielkopolskich, którzy swe losy związali z ziemią pilską, wśród nich:
– Wacława CEGIEŁKĘ – członka Naczelnej Rady Ludowej, pierwszego starostę pilskiego
– Franciszka TOBOŁĘ – Powstańca Wielkopolskiego, pierwszego Prezydenta Piły
– płk. Kazimierza Zygmunta RYBICKIEGO – oficera Wojska Polskiego, uczestnika „Wojny Obronnej 1939”,odznaczonego Krzyżem Złotym i Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Przywołuję członków Polskiej Rady Ludowej w Pile:
– ks. Zygmunta DEKIERTA
– Józefa BUDNOWSKIEGO
– Teofila DROZDOWSKIEGO
– Aleksandra BANACHA
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wzywam Powstańców Wielkopolskich pochowanych na cmentarzach w Pile:
- ppor. Juliana Bieleckiego
- Pawła Bielińskiego
- Lucjana Chmielińskiego
- ppor. Walentego Geblera
- ppor. Leona Golika
- ppor. Donata Gorodeckiego
- kpr. Bolesława Góreckiego
- st. sierż. Piotra Grabińskiego
- Józefa Grzeszczaka
- ppor. Józefa Gwardzika
- ppor. Jana Idę
- ppor. Kazimierza Kaczmarka
- kpr. Stanisława Kaczmarka
- Bronisławę Kaję z d. Zeidler
- Andrzeja Kałużnego
- ppor. Andrzeja Kasprzaka
- ppor. Jana Kasprzaka
- ppor. Bronisława Kluczyka
- ppor. Józefa Knacha
- ppor. Wincentego Kolanowskiego
- ppor. Ambrożego Kolasińskiego
- ppor. Stanisława Kudlińskiego
- ppor. Józefa Kufla
- por. Andrzeja Kupczyka
- ppor. Józefa Kurzawę
- ppor. Michała Lewandowskiego
- ppor. Leona Linkę
- ppor. Franciszka Lisieckiego
- ppor. Stanisława Ławickiego
- kpr. Ignacego Hipolita Maciejewskiego
- sierż. Józefa Marciniaka
- plut. Jana Matuszewskiego
- ppor. Józefa Michałka
- ppor. Jana Narożyńskiego
- ppor. Jana Nowakowskiego
- sierż. Edwarda Nowickiego
- st. szer. Feliksa Nowickiego
- Stefana Wojciecha Paprzyckiego
- ppor. Władysława Pinkowskiego
- kpr. Kazimierza Polachowskiego
- Jana Ratajczaka
- ppor. Antoniego Schoen
- Andrzeja Serówkę
- ppor. Mariana Siwka
- kpr. Michała Sobczaka
- kpr. Wiktora Stachowiaka
- ppor. Adama Stawnego
- ppor. Antoniego Szymańskiego
- ppor. Szczepana Szymenderskiego
- Maksymiliana Torzewskiego
- ppor. Leona Utechta
- plut. Jana Waśkowiaka
- ppor. Edmunda Wichra
- ppor. Józefa Witkowskiego
- ppor. Walentego Witkowskiego
- ppor. Ignacego Wołyńskiego
- Piotra Wysockiego
- st. szer. Walentego Ziemiańskiego
- st. szer. Stanisława Żelaznego
- chor. Stanisława Żuchelkowskiego
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Przywołuję do nas najmłodszych żołnierzy powstania – wielkopolskich skautów oraz ich przywódców – druhów: Wincentego WIERZEJEWSKIEGO i Henryka ŚNIEGOCKIEGO.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wzywam podpułkownika Maksymiliana Ciężkiego – członka Rady Żołnierskiej, organizatora drużyn skautowych w Szamotułach, Wronkach i Ostrorogu oraz oddziału powstańczego, uczestnika akcji opanowania Wronek w nocy z 30 na 31 grudnia 1918 roku, jednego z głównych organizatorów prac zespołu poznańskich kryptologów, którzy podczas II wojny światowej przyczynili się złamania szyfrów niemieckiej Enigmy.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Przywołuję znanych i nieznanych żołnierzy oraz wszystkich rodaków, którzy
z odwagą i poświęceniem toczyli bój o przyłączenie Wielkopolski do macierzy, na polach bitewnych Powstania Wielkopolskiego złożyli daninę krwi i życia dla umiłowanej Ojczyzny.
Wołam mieszkańców Wielkopolski, którzy swoją ofiarnością i wspieraniem oddziałów powstańczych przyczynili się do odniesionego zwycięstwa.
Wzywam Was wszystkich bohaterowie tamtych dni, którzy nieugiętą postawą zachowaliście polskość w swoich sercach, kładąc podwaliny pod budowę niepodległej Ojczyzny.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wzywam rodaków, którzy kontynuowali niepodległościowe tradycje Powstania Wielkopolskiego: żołnierzy Bitwy Warszawskiej 1920 roku, żołnierzy z wszystkich frontów II wojny światowej, bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego
i powojennego podziemia niepodległościowego oraz działaczy opozycji demokratycznej.
STAŃCIE DO APELU!
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
Wzywam wszystkich polskich patriotów – żołnierzy, funkcjonariuszy, urzędników, duchownych, obywateli, którzy swoją służbą i pracą utrwalali wolność, suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, a wypełniając patriotyczny obowiązek, odeszli na wieczną wartę.
STAŃCIE DO APELU!
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
Do Was się zwracam, potomni! Nie zapomnijcie bohaterów Powstania Wielkopolskiego oraz wszystkich rodaków, którzy poświęcili życie dla Ojczyzny.
Niech Ich postacie i czyny, utrwalone w historii narodowej i tradycji oręża polskiego, będą dla nas i przyszłych pokoleń Polaków przykładem patriotyzmu i miłości do Ojczyzny oraz gotowości służenia Jej w potrzebie.
CHWAŁA BOHATEROM
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!