Nakładem Zarządu Głównego TPPW ukazała się publikacja „Dowódcy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Złota Księga Chwały” (Poznań 2018). Zamiarem autorów wydawnictwa (Piotr i Zdzisław Kościański) była prezentacja 100 dowódców Powstania w jednej publikacji z okazji 100-lecia Niepodległości Polski. Mylący jest jednak tytuł tej publikacji. Prezentowane biogramy to nie nowe informacje o poszczególnych dowódcach a przedruki publikowanych (niekiedy wielokrotnie) sylwetek w różnych wydawnictwach a głównie w XV tomach „Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919” (Poznań 2005 – 2018). Książka zawiera 4 rozdziały. Rozdział pierwszy to obszerny wstęp autorstwa Zdzisława Kościańskiego, rozdział drugi to omówienie dowódców Powstania w aspekcie ich działalności i sukcesów. Rozdział ten napisał Bogusław Polak. Rozdział trzeci to zarys dziejów Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 napisany przez Piotra i Zdzisława Kościańskich a rozdział czwarty to prezentacja biogramów 100 dowódców Powstania. Na końcu publikacji umieszczono wykaz literatury obejmującej powyższy temat.
Z terenu działania naszego Koła (obszar powiatu pilskiego) zaprezentowano: Maksymiliana Bartscha (most na Noteci w Białośliwiu), Józefa Codrow z Dębówki k/Wyrzyska, Józefa Kopczyńskiego z Bąkowa k/Wyrzyska, Jana Nepomucena Sławińskiego z Białośliwia i Pawła Bartłomieja Thomasa z Walentynowa k/Wyrzyska. Trudno wytłumaczyć fakt braku informacji o ppłk Zdzisławie Orłowskim – pierwszym dowódca Powstania na terenie północno-zachodniej Wielkopolski oraz kpt. Teofilu Spychale – patronie naszego Koła, który dowodził oddziałami powstańczymi na rozległym terenie Ziemi Wyrzyskiej. Również zastanawiający jest fakt braku zdjęć w ponad 80 prezentowanych biogramach w tym m.in. gen. Dowbora-Muśnickiego i Stanisława Taczak.
Publikacja formatu zeszytowego o objętości 160 stron, wydana w niewielkim nakładzie z ładną, kolorową, sztywną okładką jest rozprowadzane wyłącznie przez Zarząd Główny naszego Towarzystwa.
Należy żałować, że wydawca nie potrudził się o konsultacje wybranych biogramów z jednostkami organizacyjnymi Towarzystwa.
Do autorów cytowanej książki wysłałem obszerną informację o nieścisłościach falerystycznych, celem uniknięcia ich w przyszłych opracowaniach tego typu.
Wojciech Kicman